Kurzawka w studni - jak sobie z nią radzić?

Jeżeli z roku na rok poziom wody w Twojej studni ciągle spada, a na dnie zbiera się piasek, prawdopodobnie masz do czynienia z kurzawką. Choć pozornie niegroźna, może przyczynić się nawet do zapadnięcia studni. Warto więc poznać jej przyczyny i sposoby zwalczania.

Co to jest kurzawka?

 

Podstawowym celem studni jest dotarcie do warstwy wodonośnej ziemi i maksymalnego zagłębienia się w ten obszar, aby uzyskać pewne i nieskończone źródło wody. Jednak czasem można natrafić na poziom gleby zbudowany z drobnoziarnistego piasku, czyli właśnie kurzawki. Wówczas, dalsze kopanie w głąb jest praktycznie niemożliwe, a na pewno znacznie utrudnione. Jest to zjawisko, które może wystąpić zarówno w studni kopanej, jak i wierconej. Jak wygląda kurzawka? Jest to potoczna nazwa luźnego, drobnego osadu piaskowego nanoszonego przez wodę na dno studni, o wysokim nasyceniu wodą. Posiada bardzo niekorzystne parametry mechaniczne, a wyglądem przypomina po prostu piasek lub muł. Gdy się ją odsłoni, najczęściej się upłynnia i zachowuje podobnie do gęstej cieczy. Jest to problematyczne zjawisko zakłócające prawidłowe funkcjonowanie studni. Wyróżnia się jego dwa rodzaje:

• właściwe, zwane także pylastymi, które raczej nie oddają wody,
• piaszczyste, które zachowują się inaczej - zmniejszając prędkość przepływu wody, ziarna oddzielają się od niej i stopniowo osadzają.

Oba są równie uciążliwe w zwalczaniu, groźne dla zdrowia i niekorzystne dla instalacji wodnej.

Kurzawka w studni - skutki

 

Najczęściej występuje w miejscach, gdzie ujęcie wody znajduje się we własnej studni. Piasek jest stale namywany przez napływającą wodę, a jego mechaniczne, samodzielne usuwanie nie przynosi żadnych efektów, poziom wody stale się obniża. Łatwo ugrzęznąć w nim, jak w bagnie, a wysokie ciśnienie może szybko unieruchomić nogi człowieka, co jest bardzo niebezpieczne. Brak jakiejkolwiek interwencji grozi zapadnięciem studni, a trudność pozbywania się kurzawki powoduje, że często konieczne jest wykopania nowej studni w innym miejscu.

Kurzawki w instalacjach z zaworami zwrotnymi i pompami hydroforowymi skutkują szybkim zatarciem pompy, ponieważ zawory wyłapują nagromadzany piasek. Krótkofalowym rozwiązaniem jest skrócenie rury ssącej do miejsca na tyle, aby nie sięgała ona do zamulonego miejsca. Jednak należy pamiętać, że kurzawka sprawia stałe obniżanie się poziomu wody gruntowej w studni, a więc ostatecznie może całkowicie zabraknąć wody w studni.

Utrudnienia w walce z mułem w studni

 

Gdy piasek zaczyna być nanoszony do dna studni, opuszczenie jej ścian w warstwę wodonośną jest niezwykle trudne, ponieważ woda ciągle nadmywa piasek do środka. Natomiast piaszczysty grunt otaczający cembrowinę uniemożliwia swobodne opadanie kręgów studni. Piasek znajdujący się wewnątrz jest wymywany spoza jej ścian, co skutkuje powstawaniem próżni wypełnionej wodą. Wówczas, wokół dolnego kręgu zbiera się woda i piasek, dno studni się zamula, poziom kurzawki wzrasta. Mechaniczne wybieranie piasku prowadzi tylko do jej ponownego zamulenia. Częste powtarzanie tej czynności niesie katastrofalne skutki: dolne kręgi się rozdzielają i zatapiają w kurzawce, a górne przytrzymywane są w miejscu przez gęsty grunt, co skutkuje powstawaniem szczelin pomiędzy kręgami i zasypywaniem się studni. Działanie czynników atmosferycznych może w tej sytuacji spowodować także oberwanie się ziemi wokół cembrowiny. Niektóre konstrukcje studni powodują w takim przypadku ich osunięcie i wywrócenie. Jest to sytuacja zagrażająca zdrowiu i życiu wszystkich osób znajdujących się w tym momencie w pobliżu studni, w szczególności osobie wewnątrz niej. Jeżeli punkt czerpania wody znajduje się blisko budynku, osuwanie się studni grozi także wypłukaniem gruntu spod fundamentów i utratą stateczności przez konstrukcję. Dlatego nigdy nie radzi się prowadzenia samodzielnej walki z kurzawką - należy zawsze zasięgnąć pomocy doświadczonego specjalisty.

Jak pozbyć się kurzawki w studni?

 

Niestety, całkowite pozbycie się piasku jest praktycznie niemożliwe. Jednak istnieje kilka sposobów, które umożliwiają dalsze prowadzenie robót budowlanych i korzystania z wykopanej studni. Metody są następujące:

• używanie wysokiej jakości urządzeń filtrujących (w szczególności filtrów mechanicznych), które stopniowo i dokładnie oczyszczają wodę. Ekologicznym i skutecznym rozwiązaniem są filtry Global Water - dobre dla zdrowia i przyjazne środowisku. Producent ten ma dwudziestoletnie doświadczenie na rynku, a profesjonalne podejście do tworzonych produktów sprawia, że są one niezawodne, wydajne i oszczędne w pracy, wykorzystując najnowszą technologię;
• przekopanie się na większą głębokość - jest to bardzo niebezpieczne, gdy wykonywane samodzielne i możliwe tylko z pomocą specjalistycznej firmy, po uprzednim sprawdzeniu, czy warunki gruntowo-wodne na to pozwalają;
• obniżanie poziomu wód w gruncie;
• tworzenie ścianek szczelinowych;
• elektroosmoza - osuszanie obszaru za pomocą fal elektromagnetycznych;
• zamrażanie warstw gruntowych;
• utwardzanie dna studni grubym kruszywem i wapnem gaszonym (ten sposób możliwy jest tylko w niewielkich złogach piasku).

Uciążliwe zjawisko kurzawki można zwalczyć, tylko zatrudniając wyszkolonych do tego profesjonalistów. Jest to dość kosztowne, ale zapewnia skuteczność działania bez narażania własnego zdrowia i życia. Samodzielne próby walki z tym problemem mogą być niebezpieczne i nieskuteczne. Przed przystąpieniem do zwalczania kurzawki warto zlecić firmie badania geotechniczne, które określą poziom wód gruntowych w danym miejscu, charakterystykę i strukturę gleby, a dzięki temu także umożliwią dobór odpowiednich rozwiązań zapobiegawczych. Dobrze jest też wykonać takie testy przed przystąpieniem do kopania - dadzą informację, czy na działce istnieje zagrożenie wystąpienia kurzawki i czy w okolicy zalegają jakiekolwiek grunty słabonośne.

Kurzawka w studni głębinowej jest niepodważalnie zjawiskiem niebezpiecznym, uciążliwym i trudnym do zwalczenia, jednak można skutecznie z nim walczyć. Zapobieganie jej powstawaniu jest pierwszym krokiem, jaki powinieneś podjąć. Jeśli natomiast już natknąłeś się na muł w studni, pomoc profesjonalisty i dobrej jakości zestaw do stopniowej filtracji wody powinny pomóc w pozbyciu się kurzawki.