Jak oczyścić wodę w studni? Dezynfekcja i chlorowanie

Dlaczego trzeba oczyszczać wodę ze studni?

 

W teorii woda z ujęcia głębinowego ma potencjał, aby osiągać bardzo wysoką jakość. W praktyce jednak pojawia się wiele problemów, które sprawiają, że większość studni wymaga regularnego oczyszczania lub instalacji, która by stale oczyszczała pobieraną wodę. Jakie to konkretnie problemy?

• W wielu miejscach studnie przestały być używane jakiś czas temu – ich właściciele zdecydowali się na podpięcie pod wodociąg, a studnia wtedy stawała się zbiornikiem na odpady niebezpieczne i choćby przeterminowane leki.
• Część studni jest położona w obrębie porowatego podłoża i po deszczu lub roztopach dostają się do nich wody deszczowe razem ze składnikami wypłukanymi z gleby.
• Niektóre studnie leżą na terenach intensywnie wykorzystywanych rolniczo i do gleby, a następnie do warstwy wodonośnej mogą przedostawać się pozostałości środków ochrony chemicznej roślin.
• Niekiedy woda spełnia wymagania jakościowe, ale ze względu na skład mineralny jej smak, zapach lub kolor nie są zgodne z oczekiwaniami użytkowników.

W każdej z tych sytuacji można zastosować nieco inny algorytm oczyszczania i uzdatniania wody ze studni. Sposób postępowania dopasowuje się do rodzaju i stężenia zanieczyszczeń oraz tego, do jakich celów woda ma być używana – wiadomo, że do użycia w celach gospodarczych może spełniać nieco niższe normy niż w celach spożywczych.

Dezynfekcja studni głębinowej i jej oczyszczanie: metody, problemy i rozwiązania

Oczyszczanie mechaniczne

Oczyszczanie mechaniczne pozwala pozbyć się nierozpuszczalnych zanieczyszczeń. Może być zrealizowane albo przez fizyczne oczyszczenie studni, albo przez zamontowanie systemu filtrów mechanicznych. Cały problem polega na tym, że jeśli woda jest zanieczyszczona cały czas, również po długich seriach pracy z filtrami, może się okazać, że powodem jest niestabilne złoże. Wówczas nie ma gwarancji, że studnia będzie mogła dostarczyć wody konsumpcyjnej wysokiej jakości.

Odkażanie studni głębinowej

 

Odkażanie studni najczęściej przeprowadza się z użyciem związków chloru. W naszym sklepie dostępnych jest wiele produktów, np. takich jak dezynfekant który służy do dezynfekcji studni. Najpowszechniej stosowane jest chlorowanie wody w studni. Polega to na dodaniu do wody rozpuszczalnych soli chloru – najczęściej przeprowadzana jest dezynfekcja studni głębinowej podchlorynem sodu. To bardzo skuteczna metoda, która neutralizuje drobnoustroje, ale ma jedną wadę – woda na jakiś czas zmieni smak i zapach, stąd zaleca się, aby albo wykorzystać ją do celów gospodarczych, albo przepuścić przez filtry działające na zasadzie odwróconej osmozy.

O ile podchloryn sodu jest środkiem o silnym i szerokim działaniu, o tyle inne środki do czyszczenia studni głębinowej mogą mieć działanie bardziej specyficzne – stosuje się je po dokładnym zbadaniu pochodzenia zanieczyszczeń.

Usuwanie zanieczyszczeń chemicznych

 

W wielu przypadkach największym wyzwaniem jest usunięcie zanieczyszczeń chemicznych. Różne rozpuszczalne związki pozostające w wodzie mogą uniemożliwiać korzystanie ze studni. Tutaj dostępnych jest kilka metod – większość wymaga sporych nakładów i dość skomplikowanego procesu technologicznego, natomiast można zastosować również odwróconą osmozę. Tak oczyszczoną wodę profilaktycznie jednak lepiej jest oddać do zbadania – odwrócona osmoza działa bardzo skutecznie, ale przy wysokim poziomie zanieczyszczeń może być niewystarczającym rozwiązaniem.

Profilaktyczne czyszczenie studni – jak wykonać?

 

Chlorowanie studni i oczyszczanie mechaniczne przeprowadza się również profilaktycznie u ustalonych odstępach czasu. To dobry sposób na utrzymanie stałej jakości i uniknięcie konieczności przeprowadzania dokładnego, gruntownego czyszczenia, które nie będzie tanie.

Odkażanie studni głębinowej przeprowadza się raz lub kilka razy w roku w zależności od lokalnych warunków, filtry mechaniczne mogą być zainstalowane na stałe, natomiast odwrócona osmoza to rozwiązanie, które warto stosować już na wstępnie oczyszczonej wodzie, aby jeszcze podnieść jej jakość.

Warto pamiętać o regularnej inspekcji odwiertu i badaniach laboratoryjnych – dzięki nim można łatwo przewidzieć, kiedy warto przeprowadzić czyszczenia. Cena profilaktycznego odkażania i czyszczenia jest niższa, niż koszt przywrócenia zaniedbanej studni do właściwego stanu.

Dezynfekcja studni: co jeszcze warto wiedzieć?

 

Dezynfekcja studni jest zalecana w każdej nowej studni i zawsze, jeśli wewnątrz wykonano jakiekolwiek prace. Choć teoretycznie do tego zabiegu można wykorzystać szerokie spektrum substancji aktywnych, w praktyce wykorzystuje się trzy z nich: podchloryn sodu, monochloraminy lub wapno chlorowane. Ich dawkowanie się różni, ale w tym zakresie najlepiej jest po prostu przestrzegać zaleceń producenta.

Podstawowa procedura wymaga wypompowania wody ze studni, dokładnego wymycia cembrowiny, następnie odczekania, aż studnia się napełni. Kiedy lustro wody się ustali, dodaje się znów odpowiednią ilość środka dezynfekującego, a następnie doprowadza tę wodę do wszystkich punktów poboru – można to łatwo zrobić, ponieważ woda odkażana związkami chloru uzyskuje specyficzny zapach. Po 24 godzinach wodę można spuścić.

Gruntowne czyszczenie studni – jak to zrobić?

 

Pierwszym punktem gruntownego czyszczenia studni zawsze jest wypompowanie wody. Następnie dokonuje się inspekcji wnętrza studni. Można też na tym etapie ręcznie usunąć wszystkie zanieczyszczenia mechaniczne, które osadziły się na dnie. Jednocześnie zaleca się, aby natychmiast uzupełnić wszystkie ubytki w cembrowinie.

Studnia oczywiście cały czas będzie się w naturalny sposób napełniała, więc jeśli ten proces postępuje zbyt szybko, być może trzeba będzie ponownie usunąć zebraną wodę, żeby dokończyć proces mechanicznego oczyszczania.

Bardzo ważne jest, aby po zabiegu oczyszczania i dezynfekcji zlecić badania jakościowe. Dopiero po uzyskaniu pozytywnych wyników możliwe jest używanie wody z oczyszczonej studni. I tak – poprawnie przeprowadzone oczyszczanie i dezynfekcja, szczególnie jeśli połączyć je później z filtrowaniem, dają niemal stuprocentową gwarancję, że woda spełnia wyśrubowane normy jakościowe, natomiast dla własnego bezpieczeństwa należy jednak zlecić badania.

Dezynfekcja studni nadmanganianem potasu – czy to ma sens?

 

Do dezynfekcji profilaktycznej zaleca się czasem używanie nadmanganianu potasu. Jest to związek działający delikatniej niż podchloryn czy wapno, ale wystarczająco silnie, żeby usuwać drobnoustroje, jednocześnie nie powodując zmiany w zapachu wody.

Taką dezynfekcję poleca się przeprowadzić co najmniej dwa razy w roku – przed zimą i po powodzi (która w zależności od lokalnego reżimu powinna następować albo po roztopach, albo w czerwcu lub lipcu). Oczywiście można ten zabieg powtórzyć na przykład po podtopieniach w okolicy.

Czyścić czy filtrować?

 

Wyczyszczenie studni bardzo często pomaga, ale w wielu przypadkach nie oznacza to, że można zapomnieć o pracach utrzymaniowych na następny rok. Wielu użytkowników zabezpiecza się dodatkowo, stosując dodatkowe filtry, które dobiera się w zależności od ryzyka pojawienia się konkretnych typów zanieczyszczeń.

• Filtry mechaniczne oddzielają zanieczyszczenia nierozpuszczalne: drobiny pyłu, iłu itp.
• Filtry biologiczne zatrzymują drobnoustroje.
• Odżelaziacze i zmiękczacze usuwają wybrane związki chemiczne.

Można też wykorzystać filtry złożone, które łączą w sobie funkcje kilku z powyższych typów. Dzięki ich zastosowaniu woda zawsze będzie zachowywała porównywalną jakość, natomiast należy pamiętać, że takie filtry wymagają regularnej konserwacji, a nawet najlepsze z nich nie eliminują konieczności okresowego czyszczenia i dezynfekcji studni.

Podsumowanie

 

Czyszczenie i dezynfekcja studni – zarówno nowo wybudowanej, jak i regularnie wykorzystywanej – to prace niezbędne na drodze do zapewnienia wysokiej jakości wody. Nawet jeśli ma ona być wykorzystana jedynie do prac technicznych, warto zadbać o to, aby spełniała pewne dodatkowe kryteria jakościowe. W przypadku wody konsumpcyjnej normy są precyzyjnie określone i ich spełnienie może wymagać nawet kilkukrotnego przeprowadzenia dezynfekcji. Warto wtedy wykorzystywać odpowiednie środki chemiczne, które działają szybko i skutecznie, ale zapewniają bezpieczeństwo stosowania.

Polecane produktu przy oczyszczaniu studni:

Zmiękczacz wody Blue Soft - RX7/C100 solo	Odżelaziacz wody Aqua Luxe Air 1054	Odżelaziacz wody eXPERT Iron 700